Gebiedsontwikkeling in Crisistijd

Door: Marieke Kok
(Secretaris Gebiedsplatform Alblasserwaard-Vijfheerenlanden)
Juni 2012

Energiegedreven gebiedsontwikkeling

stond op 14 juni centraal op de vierde en laatste bijeenkomst in de serie “Gebiedsontwikkeling in crisistijd” van Netwerk Platteland

Tijd voor een nieuwe aanpak

Daar waar eerder een grote eenduidige ontwikkelingsrichting met “opgaven” van bovenaf werd van neergelegd, met daaraan gekoppeld grote plannen en subsidieverordeningen, is nu de streek zelf aan zet. Dit vraagt van de plattelandsbevolking directe betrokkenheid en van de overheid vertrouwen in de burger. Hier hebben we het dus weer over die cruciale verbinding tussen de ‘horizontaal’ en ‘verticaal’, die Prof. J. Wallage tijdens de vorige bijeenkomst heeft toegelicht (zie blogs van Marieke Koot en Eric Veltink). Er moet iets veranderen en dat is een heel proces!

 

Community-Led Development

In het nieuwe GLB zal meer aan de streek zelf worden overgelaten: Community-Led Development. Meer verantwoordelijkheid èn zeggenschap voor het gebied dus, want wie betaalt die bepaalt immers. Hoe het nieuwe GLB er ook uit zal komen te zien, het belang van de gebiedsgerichte aanpak en het zelf organiserend vermogen van een gebied zal alleen maar toenemen. Hier liggen de dus de kansen voor de toekomst. Dit is ook wat in het manifest Nederlandse plattelandsgebieden staat, met als kernwoorden de drie E’s van Energie, Eigen verantwoordelijkheid en Effect.

Ruimte voor het proces

In de meeste plattelandsgebieden wordt al hard gewerkt aan het veranderingsproces. Zo wordt in het Gronings Westerkwartier een gebiedscoöperatie opgericht, die een verdienmodel kent en risicodragend zal gaan participeren in Plattelandsontwikkelingsprojecten. Voor een breed draagvlak is het belangrijk dat de vijf O’s (omgeving, ondernemers, overheid, onderwijs en onderzoek) vertegenwoordigd zijn, allen met een stevige achterban. Door bundeling van krachten en geldstromen wordt het zelf organiserend vermogen van het gebied optimaal benut. Ook hier is weer de uitdaging om het afzonderlijke verticaal denken van organisaties om te zetten naar een horizontale aanpak. Hoe wordt de burger minder subsidie-afhankelijk en hoe vermijd je structuur denken en bereik je context-denken bij de overheid? Hiervoor is ruimte nodig om te mogen ontwikkelen. De overheid kan hierbij helpen door ruimte te geven aan dit proces, zowel financieel als faciliterend. De te nemen stappen zijn niet vooraf in te vullen, dit kan niet hiërarchisch gestuurd worden met strakke voorschriften. Daarnaast moet gelegenheid zijn om fouten te maken om werkende weg van A naar B te komen.

Reflectie

In de Alblasserwaard-Vijfheerenlanden is het proces van verbindingen zoeken (en vinden!) ook in volle gang. Als je met elkaar in gesprek gaat, leer je elkaar en elkaars ambities kennen, ontstaat begrip en vertrouwen. Nuttig en goed om eerst even tijd te nemen voor reflectie en stil te staan bij wat je zelf wilt bereiken met je gebied, wat je ambities nou eigenlijk zijn, welke eerste stappen je dan moet zetten en wie of wat heb je nodig hebt bij het realiseren van je ambities. En dan aan de slag, niet alleen maar SAMEN. Gebiedsprojecten als “Ons Mijn” geven hier in de Alblasserwaard-Vijfheerenlanden handen en voeten aan. De verbinding tussen partijen staat centraal. Het is goed om inspiratie op te doen en ervaringen uit te wisselen met collega’s uit andere plattelandsgebieden. Samen werken we aan een vitaal platteland.